Ніжэвіч: кожнаму неабходна выпрацаваць уласную стратэгію пенсійных накапленняў
Фота з архіва
1 кастрычніка, Мінск . Кожнаму неабходна выпрацаваць уласную стратэгію пенсійных накапленняў. Такое меркаванне БЕЛТА выказала старшыня Пастаяннай камісіі па бюджэце і фінансах Палаты прадстаўнікоў Людміла Ніжэвіч.
“Старэнне насельніцтва – аб’ектыўны агульнасусветны працэс, які характэрны ў тым ліку і для Беларусі. Па выніках перапісу насельніцтва, праведзенага ў 2019 годзе, доля пажылых грамадзян (65 гадоў і старэйшага ўзросту) у агульнай колькасці насельніцтва складае 15,4 працэнта (у 2010 годзе – 13,8 працэнта). Згодна з дэмаграфічным прагнозам, да 2030 года доля пажылых грамадзян будзе складаць больш за пятую частку насельніцтва краіны (звыш 20 працэнтаў)”, – сказала Людміла Ніжэвіч.
У рэспубліцы праводзіцца дакладна вывераная дзяржаўная палітыка, накіраваная на падтрымку пажылых людзей. “Стрыжань нацыянальнай сістэмы сацыяльнай абароны – пенсійная сістэма. Штогод з дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва на выплату пенсій накіроўваецца каля 79 працэнтаў бюджэту фонду. Гэтыя сродкі даюць магчымасць забяспечваць працоўныя пенсіі ў сярэднім на ўзроўні 38 працэнтаў сярэдняй заработнай платы работнікаў, а мінімальныя пенсіі – на ўзроўні бюджэту пражытачнага мінімуму пенсіянера, – адзначыла дэпутат. – Каб пашырыць магчымасці для матэрыяльнага забеспячэння ў старасці, літаральна напярэдадні Дня пажылых людзей прыняты ўказ Прэзідэнта “Аб добраахвотным страхаванні дадатковай накапляльнай пенсіі”. Пытанне добраахвотнага ўдзелу грамадзян у фарміраванні пенсіі прапрацоўвалася даўно, у тым ліку з удзелам дэпутацкага корпуса. Як паказвае аналіз міжнароднай практыкі, абавязковыя дзяржаўныя пенсіі адносна сціплыя (арыентаваны на задавальненне асноўных патрэбнасцей). Больш высокі ўзровень даходу ў пенсійным перыядзе забяспечваецца за кошт удзелу работніка і работадаўца ў накапляльных пенсійных праграмах за кошт уласных сродкаў”.
Людміла Ніжэвіч падкрэсліла, што прапанаваны варыянт заслугоўвае ўвагі па шэрагу прычын. “Перш за ўсё гэта рэальная магчымасць сфарміраваць дадатковую падушку бяспекі ў старасці. Паспрабую аргументаваць на лічбах, напрыклад, калі б гэта схема ўжо дзейнічала пры выплаце сярэднестатыстычным страхавальнікам (мужчына 45 гадоў), чый даход роўны сярэдняй заработнай плаце работнікаў Беларусі, якія заключыў страхавы дагавор на ўмовах выплаты 3 працэнтаў самастойна і 3 працэнтаў работадаўцам. Пры выплаце Br27 за месяц грамадзянін, выйшаўшы на пенсію, атрымліваў бы на працягу 10 гадоў 30 працэнтаў сярэдняй пенсіі па ўзросце, а на працягу 5 гадоў – 50 працэнтаў ад памеру сярэдняй пенсіі па ўзросце. Пры ўмове заключэння дагавора страхавання на ўмовах 10 працэнтаў самастойна і 3 працэнтаў работадаўцам пры выплаце за месяц Br58 з заработнай платы грамадзянін на працягу 10 гадоў атрымліваў бы палавіну сярэдняй пенсіі па ўзросце, а на працягу пяці гадоў – практычна другую сярэднюю пенсію па ўзросце”, – удакладніла яна.
Парламентарый дапоўніла, што ўказ вырашае і самыя хвалюючыя грамадзян пытанні абясцэньвання грошай і іх атрымання ў спадчыну ў выпадку смерці, якія будуць урэгуляваны шляхам стварэння страхавых рэзерваў, механізма індэксацыі, адпаведных выплат страхоўшчыкам наследнікам.
“Для прывабнасці і развіцця ўводзімага віду страхавання для работніка і работадаўца захоўваюцца дзеючыя падатковыя прэферэнцыі адносна добраахвотнага пенсійнага страхавання: страхавыя ўзносы ўключаюцца ў склад затрат па вытворчасці і рэалізацыі прадукцыі, тавараў (работ, паслуг), якія ўлічваюцца пры падаткаабкладанні, на суму страхавых узносаў не налічваюцца ўзносы па дзяржаўным сацыяльным страхаванні ў Фонд сацыяльнай абароны насельніцтва і “Белдзяржстрах”, страхавыя плацяжы па дагаворах страхавання на карысць работнікаў не адлюстроўваюцца ў складзе фонду заработнай платы. Пры гэтым даходы работнікаў у выглядзе аплаты наймальнікам або прафсаюзнай арганізацыяй па калектыўным дагаворы страхавых паслуг вызваляюцца ад падаткаабкладання ў межах Br3890 (на 2021 год) з кожнай крыніцы, выплаты страхавога забеспячэння і страхавога бонуса не абкладаюцца падаходным падаткам. Фізічная асоба, якая заключыла дагавор пенсійнага страхавання, мае права атрымаць сацыяльны падатковы вылік на суму выплачаных страхавых узносаў”, – растлумачыла Людміла Ніжэвіч.
Парламентарый звярнула ўвагу, што прапанаваным механізмам змогуць скарыстацца грамадзяне, якім да дасягнення пенсійнага ўзросту застаецца больш за 3 гады. “Безумоўна, дзяржаўная (салідарная) пенсія ёсць і застаецца асноўнай гарантыяй прымальнага ўзроўню даходу пажылых грамадзян. Дзяржава будзе прымаць меры, неабходныя для стабільнага і эфектыўнага функцыянавання пенсійнай сістэмы. Мы не павінны заставацца ў баку ад вырашэння пытанняў забеспячэння ўласнага матэрыяльнага дабрабыту ў пажылым узросце. Кожнаму неабходна выпрацаваць уласную стратэгію падрыхтоўкі да старасці, важным элементам якой павінна стаць усвядомленае фарміраванне асабістых зберажэнняў на гэты перыяд. Лічу, удзел у дадатковым страхаванні, іншых ашчадных праграмах на фінансавым рынку стане прывычным”, – канстатавала яна.
